Nederlandse Natuurkundige Vereniging

De Physicaprijs 2015 is toegekend aan Marileen Dogterom. De prijs komt haar zeer toe. Marileen Dogterom is een expert van wereldformaat in experimentele celbiofysica. Zij is een van de pioniers geweest die er mede voor heeft gezorgd dat het enkel-molecuulbiofysica-onderzoek in Nederland wereldwijd nu zeer hoog staat aangeschreven. De afgelopen vijftien jaar is in Nederland een heel nieuwe generatie natuurkundigen actief geworden in de biofysica. Marileen heeft hierbij gefunctioneerd als rolmodel voor vele jonge wetenschappers. Marileen Dogterom is verbonden aan de TU Delft, zij is voorzitter van de jonge afdeling Bionanoscience, die werkt op het grensgebied van nanofysica en celbiologie.

Haar centrale onderzoeksrichting is het begrip van het mechanisme waarmee eukaryotische cellen (onder andere plant- en diercellen) zich organiseren, zodat ze succesvol kunnen delen. Tijdens die celdeling wordt de structuur van de cel gereorganiseerd en moeten de netgekopieerde chromosomen netjes in twee groepen worden verdeeld, waarna twee dochtercellen worden gegenereerd. Dit indrukwekkende proces wordt gerealiseerd door een verzameling eiwitmachines: microtubuli worden bijvoorbeeld opgelijnd om de chromosomen in het delingsvlak te verzamelen en als de deling wordt ingezet helpen deze buisjes om de chromosomen met motoreiwitten opzij te trekken naar de twee dochtercellen. Door minimale experimentele model systemen te bouwen, heeft Marileens groep belangrijke bijdragen geleverd aan het begrip van de organisatorische principes van dit cytoskelet. Haar langetermijndoel is het bouwen van een kunstmatige cel. Het fundamentele onderzoek is van essentieel belang voor toekomstige doorbraken in de gebieden voeding en gezondheid.

Jaarlijks wordt de Physicaprijs uitgereikt aan een eminente, in Nederland werkzame natuurkundige. De prijs wordt na consultatie van diverse vertegenwoordigers van de natuurkundegemeenschap in Nederland door de voorzitters van de Nederlandse Natuurkundige Vereniging en de Stichting Physica toegekend. Dogterom zal de prijs in ontvangst nemen tijdens het congres FYSICA 2015 dat op vrijdag 10 april plaatsvindt aan de Technische Universiteit Eindhoven (www.fysica.nl). Zij zal dan ook de bijbehorende Physicalezing houden.

In het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde (www.ntvn.nl) wordt in de edities van maart en mei 2015 aandacht besteed aan het werk van Marileen Dogterom.

NNV-leden worden van harte uitgenodigd om de nieuwe NNV-(vice)voorzitter te kiezen. Zij kunnen gedurende de gehele maand maart 2015 stemmen op één van de drie kandidaten: Hans Jordens, Herbert Löhner en Jan van Ruitenbeek. Stemmen kan door in te loggen op www.nnv.nl, rechts bovenin de site. 

Op de ALV in april 2016 eindigt de eerste termijn van de huidige NNV-voorzitter Jan van Ruitenbeek. De nieuwe voorzitter zal eerst een jaar vice-voorzitter zijn, daarom wordt de verkiezing nu al gehouden. Op 10 april wordt tijdens FYSICA 2015 op de TU Eindhoven (www.fysica.nl) bekend gemaakt wie gekozen is tot nieuwe NNV-vice-voorzitter. Deze persoon zal daarna (vanaf april 2016) twee jaar voorzitter zijn. Mocht de huidige voorzitter worden herkozen, blijft Els de Wolf vice-voorzitter. In het NTvN van februari en maart staat informatie over de drie kandidaten. Stemt allen!

Het VPRO-programma 'Fotostudio De Jong' is een liveprogramma over fotografie. De actualiteit vormt de opmaat voor studiogesprekken met verschillende gasten. Wilfried de Jong kijkt onder meer samen met Martijn Kleppe, onderzoeker persfotografie aan de Erasmus Universiteit, elke week naar een nieuwsfoto en stelt de vraag ‘waar kijk ik naar?’ In de uitzending op donderdag 5 februari kwam deze rubriek ook weer aan bod. Deze keer speelde de foto op de voorkant van het februarinummer van het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde, waar Kleppe zelf opstaat, een (kleine) rol. De foto is gebruikt met toestemming van Museum Boerhaave en de heer Kleppe gaf aan in dit geval geen bezwaar te hebben omdat hij in de juiste context is gebruikt.