Nederlandse Natuurkundige Vereniging

De NTvN-prijsvraag is een jaarlijks terugkerende wedstrijd voor jonge wetenschappers waarin ze worden uitgedaagd om een artikel te schrijven over hun onderzoek voor in het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde. De uitdaging is flink, want het publiek is kritisch. Aan de ene kant zijn de beoogde lezers natuurkundigen en mag een zekere basiskennis verondersteld worden. Het mag dus niet te simpel zijn. Maar aan de andere kant: het zijn ook geen specialisten in het vakgebied dus een té wetenschappelijk betoog is ook uit den boze. De eerste prijs gaat dit jaar naar de bijdrage van Kristian Blom, promovendus bij het Max Planck Institut in Göttingen. In zijn artikel beschrijft hij hoe een bekend natuurkundig model – het Isingmodel – gebruikt kan worden om de bindingssterkte tussen cellen in weefsels te begrijpen. Het artikel is helder geschreven, toegankelijk voor een breed publiek en levert inspanning om de natuurkundige principes met woorden duidelijk te maken in plaats van met formules.

De tweede prijs gaat naar de eveneens waardevolle bijdrage van Gerbrand Koren, tegenwoordig universitair docent aan de Universiteit Utrecht. Zijn artikel behandelt de vraag hoe de zuurstofisotopendistributie in atmosferisch CO₂ een inkijkje kan geven in de lokale fotosynthese. Ook zijn artikel is helder en toegankelijk geschreven en geeft blijk van een goed besef van het maatschappelijk belang van het onderzoek.

Beide artikelen zijn te lezen in het aprilnummer van het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde. Diederik Jekel reikte de prijzen uit tijdens FYSICA 2022. Op de foto Kristian Blom.

Ook dit jaar heeft de NNV weer een natuurkundedocent uitgeroepen tot Natuurkundedocent van het Jaar. Govertjan de With uit Veenendaal viel dit jaar in de prijzen. Tijdens FYSICA 2022 werd hem de prijs overhandigd door NNV-voorzitter Diederik Jekel. De jury had dit jaar nominaties van hoge kwaliteit binnengekregen. De genomineerde docenten laten goed zien hoe leuk en interessant natuurkunde is en vormen echt een band met hun leerlingen. Voorts zijn ze inspirerende collega’s en mentoren voor hun collega-natuurkundedocenten. Maar er kan er maar een de winnaar zijn. Govertjan de With onderscheidt zich door zijn enorme en aanstekelijke enthousiasme. In zijn lessen gebruikt hij uiteenlopende middelen om leerlingen te inspireren en natuurkunde te onderwijzen. Dat hij daarvoor de show niet schuwt blijkt uit een zin uit zijn nominatie: “Govertjan vindt dat hij op school een mooiere plek heeft dan in het theater. Op school kan hij telkens een andere show geven. Elke keer weer nieuwe lesstof en geen herhalende optredens…”

Hij introduceert nieuwe ideeën en demonstraties, hij legt uit en inspireert. Govertjan de With laat iedereen om hem heen zien dat natuurkunde geweldig is en dat je natuurkunde ook overal tegenkomt. Hij is degene die collega’s (zowel letterlijk als figuurlijk) meeneemt in het verbreden en verdiepen van de vakkennis. Nieuwe literatuur, nieuwe excursies en lezingen komen vaak bij hem vandaan. Govertjan organiseerde bijvoorbeeld een excursie langs de Leidse muurformules en wist over elk van de formules onderhoudend te vertellen.

Het is ieder jaar weer geweldig om te zien hoeveel fantastische en inspirerende natuurkundedocenten er in Nederland werkzaam zijn.

We hebben op 30 maart genoten van de prachtige avond vol natuurkunde en muziek die het staartje vormde van het jubileumjaar van de NNV. Voor wie er niet bij kon zijn die avond op de TU/e, zijn de opnames nu hier beschikbaar. Geniet van de muziek en van de uitleg over de erin verweven natuurkunde. De componist heeft puik werk afgeleverd, evenals het orkest, de sprekers en alle andere betrokkenen.