Nederlandse Natuurkundige Vereniging

Primaire doelstelling van deze sectie is het bundelen van expertise aanwezig in Nederland op het gebied van Energie en Klimaat. Gebruikmakend van deze expertise organiseert de sectie regelmatig themabijeenkomsten. Zo organiseert de sectie naast de bekende focussessies op de landelijke FYSICA-conferentie, elke twee jaar een symposium. Als vuistregel ligt bij de helft van de bijeenkomsten het zwaartepunt thematisch bij het “klimaat”, bij de andere helft ligt het zwaartepunt bij “energie”. Het delen van de laatste stand van zaken in zowel wetenschappelijke als technologische zin komt niet alleen tot stand via deze themabijeenkomsten, maar vindt ook plaats door middel van breed toegankelijke artikelen in het NTvN. Tot slot heeft de sectie zich tot doel gesteld publiek buiten de natuurkundige gemeenschap (scholieren, beleidsmakers en politici) te voorzien van recente en betrouwbare informatie.

Symposium Sectie Energie en Klimaat 3 november 2025

Hoe maken decentrale energiesystemen ons land weerbaarder?

Na het succes van de workshops over energievraagstukken tijdens FYSICA 2025 organiseert de sectie Energie & Klimaat van de NNV een symposium over de weerbaarheid van energiesystemen.

In het middagprogramma van FYSICA 2025 hield de sectie Energie & Klimaat twee workshops over de energievraagstukken bij het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG). Samen met Fonz Dekkers, clustermanager energie-innovaties bij KGG, gingen fysici in de zaal en in panels met experts in gesprek over twee lastige beleidsvraagstukken. Gerard van der Steenhoven, voormalig voorzitter van de NNV en tot voor kort hoofddirecteur van het KNMI, leidde het gesprek.

In de eerste workshop stond Long Duration Energy Storage (LDES, energieopslag voor tien tot honderd uur) centraal. Dekkers presenteerde de positie van KGG en eindigde met de stelling ‘zonder doelgerichte ondersteuning zal LDES niet op grote schaal worden bereikt’. Ook stelde hij twee vragen: Wat is theoretisch de beste optie, rekening houdend met energieverliezen bij opslag, transport en conversies? En welke kennis- en innovatieleemtes moeten worden aangepakt? Panelleden Süleyman Er (DIFFER), Anton de Fockert (Deltares) en Stijn van Aken (Metalot) behandelden deze vragen elk vanuit hun eigen invalshoek, waarna de zaal de discussie verder kon verdiepen en kritische vragen kon stellen.

In de tweede workshop stond het fossielvrij maken van chemische installaties centraal. De focus lag daarbij op de ‘zesde cluster’, dat wil zeggen alle chemische bedrijven die verspreid over het land liggen. Panelleden Andrea Ramirez Ramirez (TU Delft), Ben Voorhorst (TenneT) en Gabriël Koole (PBL) bespraken de opties met het Ministerie, met de zaal en met elkaar.

Deze opzet, om wetenschap en beleid samen aan het woord te laten en de zaal in het gesprek te betrekken, is zo goed bevallen, dat de sectie Energie & Klimaat op deze manier in het najaar ook een symposium wil inrichten. Dit symposium krijgt als thema:

Hoe decentrale energiesystemen de weerbaarheid van Nederland vergroten

Tijdens dit symposium bespreken we onderwerpen als het onderzoek naar batterijtechniek en de toepassing daarvan in elektrische voertuigen, andere technieken waarmee energie een aantal dagen kan worden opgeslagen, technieken voor lokale back-up voor langere periodes, en algoritmes voor het operationaliseren van lokale netten. Michel Heijdra, directeur-generaal Klimaat & Energie, geeft de keynote.

Het symposium wordt gehouden op maandag 3 november, bij het ministerie van KGG in Den Haag, Bezuidenhoutseweg 73, van 9.30 uur tot 17.00 uur. De kosten bedragen 22,50 euro voor leden van de NNV, 30 euro voor niet-leden, inclusief koffie en thee, lunch en borrel.

Opgeven kan door een mail te sturen naar bureau@nnv.nl met ‘E&K-symposium’ in het onderwerp. Bent u NNV-lid, vermeld dan in deze mail uw lidnummer.

Eerdere activiteiten van de sectie Energie en Klimaat van de NNV

Symposium 2023: Climate, seas and oceans

NNV-leden waren door de NNV-sectie Energie en Klimaat van harte uitgenodigd voor het symposium dat de sectie op vrijdag 17 februari 2023 hield.

Het symposium had als titel 'Climate, seas and oceans'. De ondertitel van het symposium was: 'Current status and latest developments in modeling, observations and processes'. Plaats van handeling was Differ in Eindhoven. Diverse prominente wetenschappers vertelden over hun onderzoek. Zie hieronder voor de sprekers en de onderwerpen die aan bod kwamen. 

Het programma bevatte drie thema's: 'processes', 'observations' en 'models'. Bekijk het complete programma. 

Sprekers: 

• Frank Selten, Processes of local climate change, (KNMI) - slides presentatie
• Aimee Slangen, Causes of global and regional sea-level changes, (NIOZ) - slides presentatie
• Peter Bijl, The long climate history of Antarctica and the Southern Ocean, (UU) - slides presentatie
• Rob van Dorland, Summary of the Latest Results from the IPCC, (KNMI) - slides presentatie
• Hiske Overweg, En-ROADS Climate Workshop (WUR) - slides presentatie
• Gert-Jan Reichart, New Observation Vessels for Sea-Going Expeditions, Observations and Paleoclimatology, (NIOZ/UU)
• Ilse Aben, Satellite observations: Methane is ‘hot’, (SRON/VU) - slides presentatie

Deelname voor NNV-leden was gratis, niet-leden betaalden 25 euro.

Symposium 2019: 'Op weg naar fossielvrije oplossingen voor energie en transport'.

Op vrijdag 20 september 2019 organiseerde de sectie Energie en Klimaat van de NNV een symposium waarvoor iedere geïnteresseerde van harte was uitgenodigd. De titel van het symposium was: ‘Op weg naar fossielvrije oplossingen voor energie en transport’. Er werd aandacht besteed aan vorderingen op het gebied van transport, logistiek en infrastructuur en opslag van energie in brandstoffen en batterijen.

Het programma bestond uit vier onderdelen:
1)     Fossielvrij transport, sprekers: Anouk van Grinsven en Georg Eitelberg;
2)     Logistiek en regeling van energie-infrastructuur, sprekers: Madeleine Gebiscu en Wouter de Ridder;
3)     Energieopslag in brandstoffen, sprekers: Bernard Dam en Wiebren de Jong;
4)     Energieopslag in batterijen, sprekers: Wim Soppe en Jilles Raadschelders.

Abstracts:

• Anouk van Grinsven (CE Delft)
• Georg Eitelberg (L&R TUD)
• Madeleine Gebiscu (UU)
• Wouter de Ridder (Alfen BV)
• Bernard Dam (MECS TUD)
• Wiebren de Jong (LSES TUD)
• Wim Soppe (ECN-TNO)
• Jilles Raadschelders (DNV-GL)

Presentaties:

• Georg Eitelberg (TUD)
• Anouk van Grinsven (CE Delft)
• Wiebren de Jong (3mE, TUD)
• Wouter de Ridder (Alfen BV)
• Bernard Dam (MECS TUD)
• Wim Soppe (ECN-TNO)

De locatie was de Boothzaal van de Universiteitsbibliotheek op de Uithof in Utrecht (Heidelberglaan 3, 2584 CS  Utrecht)  

===

Wilt u lid worden van de sectie Energie en Klimaat en op de hoogte gehouden worden van de activiteiten? Dat kan heel eenvoudig door een mail te sturen aan het NNV-bureau.

De sectie Energie en Klimaat wil alle expertise bundelen die op dit gebied binnen de Nederlandse natuurkunde aanwezig is. Het doel is om daarmee een kundig platform te creëren dat betrouwbare en evenwichtige voorlichting kan geven, zowel intern - binnen de fysische gemeenschap - als extern. Bij dit laatste kan worden gedacht aan scholen, beleidsmakers, politici en het grote publiek. De sectie organiseert regelmatig themabijeenkomsten.

Voorzitter:

Henk Stipdonk (LinkedIn-pagina)