Nederlandse Natuurkundige Vereniging

De Physicaprijs 2021 is toegekend aan professor Daniel Bonn, werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is een zeer vooraanstaand expert op het gebied van ‘soft matter’, een vakgebied dat een breed veld van materialen omvat die gemakkelijk vervormen, zoals plastic en gels. Hij ontketende een revolutie in het wetenschappelijke gebied dat gaat over systemen die vast noch vloeibaar zijn (complexe vloeistoffen) en ook de interactie tussen vloeistoffen en vaste stoffen heeft zijn warme belangstelling.

Wat zo mooi is aan zijn werk, is dat het heel vaak gaat over materialen die in het dagelijks leven voorkomen. Zo zijn bloed, shampoo en olie voorbeelden van complexe vloeistoffen, die zich wisselend gedragen als vloeistof of als vaste stof. Daniel Bonns baanbrekende werk op het punt van de faseovergang, heeft geleid tot een veel beter begrip van de onderliggende fysica. Bij het transport van complexe vloeistoffen in aders of in industriële pijpleidingen kan instabiliteit optreden die niet voorkomt bij het transport van bijvoorbeeld water, een eenvoudiger vloeistof. Bonn was een van de starters van dit nieuwe onderzoeksveld in de niet-lineaire natuurkunde, inmiddels werken wereldwijd vele groepen op dit terrein.  

Ook interactie tussen vloeistoffen en vaste stoffen is interessant. Wat gebeurt er als er een vloeistof boven op een vast materiaal terecht komt? Ontstaat er een druppel of een film? Dit onderzoeksgebied wordt ‘wetting’ genoemd, Bonn is een pionier op dit vlak.

Fundamenteel onderzoek wordt door Daniel Bonn gecombineerd met toepassingsgerichte innovaties. Zijn fundamentele doorbraken zijn direct van invloed op toepassingen als bloedspetteranalyse bij sporenonderzoek, een milieuvriendelijker wijze van het spuiten van pesticiden en zelfs heeft hij een bijdrage geleverd aan het eeuwenoude mysterie van hoe de Egyptenaren hun piramides bouwden. Zijn paper hierover ging viraal.

Al vroeg in het begin van de coronacrisis, realiseerde Daniel Bonn zich dat zijn kennis van pas zou kunnen komen in onderzoek naar de verspreiding van het coronavirus, met name rond druppels en aerosolen. Hij kwam veel in het nieuws en deed van zich spreken in kranten en op televisie.

Daniel Bonn is betrokken bij vele industriële samenwerkingsverbanden. Daarnaast is hij ook nog een zeer inspirerende en gewaardeerde begeleider van jong talent. Sinds 2000 zijn onder zijn supervisie maar liefst 42 promovendi gepromoveerd.

Jaarlijks wordt de Physicaprijs uitgereikt aan een eminente, in Nederland werkzame natuurkundige. De prijs wordt na consultatie van diverse vertegenwoordigers van de natuurkundegemeenschap in Nederland toegekend door een jury bestaande uit de voorzitter van de Nederlandse Natuurkundige Vereniging, de voorzitter van Stichting Physica en een eerdere Physicaprijswinnaar. Bonn zal de prijs in ontvangst nemen tijdens het online congres FYSICA 2021 dat op vrijdag 16 april plaatsvindt. Hij zal dan ook de bijbehorende Physicalezing uitspreken; gezien zijn status zien we er nu al naar uit.

Het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde besteedt in de edities van april en mei 2021 aandacht aan het werk van Daniel Bonn.

Op 29 januari is er weer een digitale nieuwsbrief verstuurd naar NNV-leden en -relaties. In deze nieuwsbrief veel aandacht voor activiteiten rond de 100ste verjaardag van de NNV en ook FYSICA komt aan bod. Een oproep om gezamenlijk de (natuurkundige) toekomst te voorspellen, plus een mooie felicitatievideoboodschap van NNV-erelid Robbert Dijkgraaf. De nieuwsbrief is hier na te lezen.

Wegens succes geprolongeerd! Ook dit jaar organiseren we in het kader van FYSICA een Young Speakers Contest. We zijn daarom op zoek naar jonge natuurkundigen/sterrenkundigen die een uitstekende voordracht kunnen houden. Deze talenten nodigen we uit zich uiterlijk 1 maart in te schrijven voor de Young Speakers Contest om zo kans te maken op een mooie prijs van 750 euro.  

Op vrijdag 16 april vindt FYSICA 2021 online plaats. De Young Speakers Contest is de wedstrijd voor de beste voordracht van een jonge spreker, waarbij ‘jonge spreker’ gedefinieerd is als een promovendus of een postdoc binnen 5 jaar na promotie. De presentatie moet gaan over eigen werk en wordt gehouden in het Engels.

De presentaties duren 10 minuten. Het publiek bepaalt de winnaar na stemming; het publiek zal breed zijn: fysici werkzaam op universiteiten, in de industrie, docenten en studenten. De hoofdprijs is een geldbedrag (€ 750), een oorkonde en eeuwige roem.

Wil je ook meedoen? Of kent u een getalenteerde jonge spreker? Zie www.fysica.nl voor de regels en voor het aanmeldingsformulier, de aanmelding dient 1 maart binnen te zijn. De eerste selectie gaat op basis van een 1-2 minuten durend videofilmpje. Doe mee en schaar je in een mooie rij winnaars uit het verleden.