Nederlandse Natuurkundige Vereniging

De Physicaprijs 2022 is toegekend aan Ronald Hanson, distinguished professor in quantumcomputing en quantuminternet aan de TU Delft en groepsleider bij QuTech. De prijs komt hem om meerdere redenen toe. Allereerst heeft Ronald Hanson uitmuntend wetenschappelijk onderzoek gedaan op het gebied van quantumcontrole en quantumverstrengeling. Zo slaagde zijn team er in 2015 in om twee elektronen op een onderlinge afstand van meer dan een kilometer met elkaar te ‘verstrengelen’. En drie jaar later wist zijn team een langdurige verstrengeling tussen twee quantumchips te bewerkstelligen.

Behalve dat Ronald Hanson een vooraanstaand onderzoeker is, speelde hij een sleutelrol bij het verenigingen van de Nederlandse quantumfysicagemeenschap in een gezamenlijke visie en plan (de Nationale Agenda Quantumtechnologie). Ook was hij onmisbaar bij het verkrijgen van financiële middelen uit het Nationale Groeifonds om de agenda daadwerkelijk te realiseren.

Al vele jaren wordt Ronald Hanson wereldwijd gezien als een van de meest vooraanstaande quantumwetenschappers van zijn generatie. De Physicaprijs is dan ook niet de eerste prijs die hij in ontvangst mag nemen, zo ontving hij bijvoorbeeld in 2019 de Spinozaprijs. Zijn doel is om op de langere termijn quantumfysica toe te passen in nieuwe technologieën zoals het quantuminternet. Regelmatig publiceert hij in toptijdschriften als Nature en Science baanbrekende resultaten, die niet zelden wereldwijd worden opgepikt door de media. Ronald Hanson besteedt zelf ook veel aandacht aan outreach richting het algemene publiek, omdat hij overtuigd is van het belang van wetenschapscommunicatie.

Quantumtechnologie maakt compleet nieuwe producten en diensten mogelijk. De verwachting is dat onder andere quantumcomputers straks dingen kunnen die ‘klassieke’ apparaten niet kunnen, zoals het doorrekenen van moleculen en materialen. Momenteel is Ronald Hanson voorzitter van het bestuur van Quantum Delta NL, de stichting die verantwoordelijk is voor de uitvoering van de Nationale Agenda Quantumtechnologie. Deze agenda heeft tot doel Nederland te positioneren als een internationaal toonaangevend centrum en knooppunt voor quantumtechnologie: de Quantum Delta NL.

Jaarlijks wordt de Physicaprijs uitgereikt aan een eminente, in Nederland werkzame natuurkundige. De prijs wordt na consultatie van diverse vertegenwoordigers van de natuurkundegemeenschap in Nederland toegekend door een jury bestaande uit de voorzitter van de Nederlandse Natuurkundige Vereniging, de voorzitter van Stichting Physica en een eerdere Physicaprijswinnaar. Hanson zal de prijs in ontvangst nemen tijdens het congres FYSICA 2022 dat op vrijdag 22 april plaatsvindt. Hij zal dan ook de bijbehorende Physicalezing uitspreken. Aangezien Ronald Hanson te boek staat als een uitstekend spreker, zien we er zeer naar uit.

Het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde besteedt in de edities van maart en mei 2022 aandacht aan het werk van Ronald Hanson.

Foto Ronald Hanson: Bob Bronshoff

Op woensdag 19 januari geeft NNV-voorzitter Diederik Jekel speciaal voor NNV-leden een online communicatietraining in Zoom. De training start om 15 uur en duurt ruim een uur. In de training besteedt Diederik Jekel aandacht aan hoe je een boodschap overbrengt en aan het verplaatsen in de ontvangende partij. Goede communicatie is niet alleen van belang in het dagelijks leven, maar ook bij onder meer het indienen van projectvoorstellen en het presenteren van onderzoeksresultaten. Diederik Jekel is natuurkundige en werkzaam als wetenschapsjournalist. Daarnaast maakt hij theaterprogramma’s, televisieprogramma’s en schrijft hij boeken en filmscripts. Hij is kortom van alle markten thuis en hij is zeker thuis in de communicatie. Inschrijven voor deze training kan door een e-mail te sturen aan bureau@nnv.nl. Deelname is voor NNV-leden gratis, er is wel een maximum deelnemersaantal.

Foto Diederik Jekel: Michel Möler

Jaarlijks organiseert de NNV een sessie tijdens Physics@Veldhoven. Dit jaar is het thema: ‘Physics in the Netherlands’. De interactieve sessie vindt plaats op 25 januari in de middag. Vier sprekers gaan in op diverse aspecten van natuurkunde in Nederland: een historisch beeld, wat kunnen we leren van samenwerkingsverbanden, wat komt er kijken bij het opstarten van een nieuwe natuurkundefaculteit en wat kunnen we leren van nieuwe professionals in het natuurkundeveld?

Jeroen van Dongen (UvA) plaatst een en ander in een historisch perspectief met zijn presentatie ‘A hundred years of Dutch physics and a thousand years of scholarschip: what can we learn from the past?’. Christa Hooijer (TNO en NNV) spreekt over wetenschap dat in teamverband wordt gedaan en dan met name in geïnstitutionaliseerde samenwerkingsverbanden. Nederland kent enkele vooraanstaande instituten die juist door deze samenwerking baanbrekend onderzoek kunnen doen. Jennifer Herek (UT) gaat in op de veelzijdigheid van het Nederlandse natuurkundige veld, velen uit het veld zijn niet opgegroeid in Nederland. Sommigen zijn zelfs geen fysicus qua opleiding. Haar presentatie is getiteld ‘ How to thrive in the Dutch physics landscape when you’re not Dutch: recognizing and rewarding diversity’. Tot slot komt Stefan Hild (UM) aan het woord. Universiteit Maastricht is kort geleden gestart met een nieuw vakgebied: natuurkunde. Stefan Hild bespreekt de recente ervaringen die zijn opgedaan bij het uitbreiden van Universiteit Maastricht met deze nieuwe loot aan de boom.